“Bələdiyyə üzvülərinin sayı azaldılmalıdır”

“Bələdiyyə üzvülərinin sayı azaldılmalı və sədrlər birbaşa xalqın iradəsi ilə seçilməlidir”

Bunu Axar.az-a açıqlamasında millət vəkili Zahid Oruc qarşıdan gələn bələdiyyə seçkiləri və onların statusu ilə bağlı nəzərdə tutulan dəyişikliklərdən danışarkən deyib.

Zahid Orucun sözlərinə görə, Azərbaycanda artıq 15 ildir ki, tətbiq olunan bələdiyyə institutu Qərb təcrübəsinə əsaslanır və mərkəzləşmiş hakimiyyət idarəçiliyindən çıxaraq artıq xalqın müxtəlif təmsilçiləri vasitəsilə kollegial idarə olunan bir qurum və yerli özünü idarə institutu kimi formalaşıb:

“Şübhəsiz ki, bələdiyyələrin fəaliyyəti ilə bağlı lazımı normativ hüquqi aktlar qəbul olunsa da, Qərbin yüzillərin sınağından keçmiş bir sisteminin Azərbaycanda eynən oturuşması o qədər də asan olmayıb. Bu, bir tərəfdən bələdiyyələrin formalaşmasında prinsip etibarilə əhali sayına uyğun seçilmiş normanın həddən artıq çoxluğu, başqa bir tərəfdən isə səlahiyyət, mülkiyyət, əmlak, xidmət sahələrində formalaşmanın olmaması ilə bağlıdır. Məhz buna görə də ilk dövrlər bələdiyyə institutları yerli icra hakimiyyəti strukturlarına çevrilməyə başladı. Öncədən ideya bundan ibarət idi ki, icra orqanlarının səlahiyyətlərinin bir çoxu bələdiyyələrə verilsin.

Parlamentdə bələdiyyələrin sayının azaldılması ilə bağlı əsas fikir çoxluğu bir neçə il bundan qabaq belə bir qərarın qəbuluna səbəb oldu. Bunun üçün isə ilk növbədə rayon ərazilərində bələdiyyələrin səlahiyyətləri daha da dəqiqləşdirilməlidir. Bələdiyyə büdcəsinə toplanan vəsait çox minimal olduğundan, vergi mexanizmi normal qaydaya salınmalı, qurumun səlahiyyətinin daha geniş təminatına, toxunulmazlıq və müstəqilliyinə şərait yaradılmalıdır. Əks halda qurum üzərində başqa təsirlər özünü yerli idarədən uzaqlaşdırır”.

Millət vəkili sözügedən qurumun fəaliyyətinin Türkiyə mexanizmi ilə müqayisəsi məsələsinə də toxundu:

“Qardaş ölkədə valilik bizim icra orqanları ilə eyni funksiyanı daşısa da, səlahiyyət baxımından fərq var. Türkiyədə bu qurum sanki parlament inistitutu kimi fəaliyyət göstərərək kifayət qədər əhali aktivliyi və böyük siyasi maraqlara səbəb olur. Hətta 26 mart seçkilərinin az qala prezidentlik uğrunda mübarizənin tərkib hissəsinə çevrilməsi bunun bariz nümunəsidir. Bələdiyyə institutları siyasiləşəldirilməsi, partiyalardan formalaşması, yaxud da hər bir bölgədən insanların həyati maraqlarına cavab verən şəxslərdən ibarət olması ilə bağlı məsələyə gəldikdə hesab edirəm ki, ilk növbədə bələdiyyə üzvlərinin sayı azaldılmalı, minimuma endirilməlidir; ikinci, sədrlər birbaşa xalqın iradəsi ilə seçilməlidir; üçüncüsü isə qurumun səlahiyyəti, şərait və imkanları, mülkiyyəti üzərində ictimai nəzarət mexanizmi tam mükəmməl formada inkişaf etdirilməlidir”.