Şamaxıya gedən yolun üstündə Acı dərə deyilən yer var
Burada kolkos basmış, qurumuş ağacların və otların arasından bir məzar daşı baş qaldıraraq sanki bizlərə 1918-ci illərin qəhrəmanlıqla dolu tarixini xatırladaraq : “ mən tək deyiləm, bu dərələrdə, təpələrdə torpağın altında yüzlərcə mənim kimisi yatır” - deyir. 29 yaşlı Nuru Paşanın komandanlığı altında Qafqaz İslam Ordusunun Bakıya 15 sentyabr zəfər yürüşündən sonra Qubada, Şamaxıda, Bakının kəndlərində və digər bölgələrdə qırğınlar törədən erməni-daşnak birləşmələrinin tör-töküntülərinin ləğv edilməsi uğrunda döyüşlər davam etmişdi. Bu dərədə də yüzlərcə Anadolu türkünün qanı axmışdı.
O günlərin xatirəsi olan bu tək məzarın çox maraqlı bir tarixçəsi var. Ziyarətlərimizdən birində özünü bu yerin gözətçisi adlandıran qoca kişi məzar haqqında məlumat verərək söylədi ki, mənim babam bu ərazilərdə Türk əsgərlərinin sırasında azğın ermənilərə qarşı vuruşmuşdu. O bu məzarda yatan Albayın yavəri olub. Döyüşlərin birində Albay ayağa qalxaraq əsgərlərə irəli əmri verir və özü də döyüşə atılır. Bu zaman kolların arasında gizlənmiş bir erməni onu sinəsindən vurur. Babam ağır yaralanmış Albayı döyüş meydanından çıxararaq onu arabaya qoyub Şamaxıya aparır. Şəhər əhalisi yığışır, hərə bir türkəçarə deyir. Albayın yarasının üstünə kül toküb bərk sarıyırlar. İkinci gün adamlar bir həkim tapıb gətirirlər. Amma Albayı xilas etmək mümkün olmur. Albay son nəfəsində babama deyir ki, məni vurulduğum yerdə dəfn edin. Babam və şəhər əhalisi onun vəsiyyətinə əməl edirlər.
Bu yerlərdə də artıq döyüş bizim qələbəmizlə başa çatıbmış. Albayın cənazəsini arabaya qoyub Acı dərəyə gətirirlər və həmin vurulduğu yerdə də dəfn edirlər. Babam sovetlər dönəmində məzarın üstünü daşla, ağacla örtüb gizlədir ki, digər məzarlar kimi bu məzarı da dağıtmasınlar. Qoca gözətçinin qəhərlənərək söylədikləri bir an da olsa gözlərimiz önündə o tarixi döyüşləri canlandırdı. Anadolu türkünün bu adsız məzarı müstəqilliyimizin ilk illərində çox böyük qayğı ilə əhatə olundu. Abadlaşdırma işləri aparıldı, şərəfinə abidə ucaldıldı, gül-çiçəyə qərq edildi. Böyükdən kiçiyə kimi-məktəbli,tələbə, deputat,siyasətçi,dövlət məmuru, sadə insanlar zaman-zaman ziyarətinə gəldi, yolçular ayaq saxladı. Bəs indi nə baş verir? Tariximizi yaşatmaq üçün, onu gələcək nəsillərə çatdırmaq üçün kim və nə bizə mane olur? Məncə, qanımıza yoluxmuş virus mane olur. Biganəlik virusu...(musavat)
Digərxəbərlər
Populyar xəbərlər
